सामान्य माणूसच माझ्या लेखनाची प्रेरणा'-

*'सामान्य माणूसच माझ्या लेखनाची प्रेरणा'- *चित्रपट गीतकार* *बाबासाहेब* *सौदागर*.

दि.11/08/19 पेठशिवणी ता.पालम येथे विठोबा पाटील वाडेवाले स्मृती साहित्य पुरस्कार वितरण सोहळा आयोजित करण्यात आला होता.प्रमुख अतिथी म्हणून लोकप्रिय गीतकार पटकथा लेखक बाबासाहेब सौदागर यांच्या शुभ हस्ते ग्रामीण साहित्यिकांचा पुरस्कार देऊन गौरव करण्यात आला. यात बालाजी जाधव अंबड ,अनिता यलमट्टे उदगीर ,वसुंधरा सुत्रावे नांदेड यांचा समावेश होता. प्रास्ताविक शंकर वाडेवाले प्रसिध्द ग्रामीण कवी यांनी केले.मा.बाबासाहेब सौदागर यांनी आपला स्वतःचा संपूर्ण जीवनप्रवास लोकांसमोर मांडला.चित्रपट गीत लेखन करतांना आणि एकंदरच स्वतःचे स्थान निर्माण करतांना किती संघर्ष करावा लागतो हे सांगताना तर अगदी रसिकांचे डोळे पाणावले.ते म्हणाले ,"की ऐन संक्रांतीच्या दिवशी‌ पत्नीच्या गळ्यातील मंगळसूत्र विकून मी गाणं लिहायला कोल्हापूर कडे निघालो.तिथे जगदीश खेबुडकर गाणं जर त्यांना चांगलं वाटलं नाही तर तसाच कागद फाडून तोंडावर फेकतात असे मला कळले होते.म्हणून त्यांच्या समोर जाण्यांची हिम्मत होत नव्हती. मला एक अभंग लिहायला सांगितला.मी एक छान अभंग लिहून खेबुडकरांकडे गेलो.मनात खूप भीती होती.त्यांनी तो अभंग वाचला अन् म्हणाले मला माझ्या गादीचा वारसदार आज मिळाला.लिहीत रहा असा आशीर्वाद दिला. आता १०० पेक्षा अधिक चित्रपटांना मी गाणी लिहीली आहेत. सत्ताधिश चित्रपट स्वराज्यरक्षक संभाजी या मालिकेला सुद्धा माझीच गाणी आहेत,हे सांगितल्यावर तर रसिकांनी त्यांना गाणं ऐकवण्याचा आग्रहच

               धरला.लगेच त्यांनी मोबाईल सुरू केला. बोलत होते,मध्ये मध्ये स्वत:चे संघर्षमय जीवन व्यक्त करत होते. पाठीवर झेललेले प्रहार अन् मग कसे पडले गळ्यात हार हे ही त्यांनी उलगडून सांगितले.बाबासाहेब सौदागर म्हणजे मूर्तीमंत प्रतिभेचा झराच जणू.सारं काही सोसून आणि रापून त्यांच्या प्रतिभेला अशी काही धार आलेली आहे की लावणी असो किंवा अभंग असो नाही तर असू दे चित्रपट गीत अथवा मालिकेचे गीत तेवढ्याच निष्ठेने ते लिहीतात.त्यांचे शब्द रसिकांच्या मनाचा ठाव घेतात.त्यांच्या काव्यप्रतिभेला कोणीही सलाम केल्याशिवाय राहत नाही.बाबासाहेब सौदागर आणि आम्ही शेतशिवार प्रतिष्ठाणचे कार्यकर्ते दिवसभर सोबत होतो.त्यांच्या गाण्यातला सच्चेपणा त्यांच्या वागण्या बोलण्यातून ओघळावा त्याप्रमाणे ते अगदी सहज ग्रामीण शेतकरी आणि कामकरी लोकांशी संवाद साधत होते.सामान्य माणूसच माझ्या लेखनाची खरी प्रेरणा आहे हे सांगायला सुध्दा ते विसरले नाहीत.चित्रपट गीतकार म्हणून कुठलाच मोठेपणा न मिरवता भरभरून ते लोकांशी बोलत होते.स्वत:च्या वाट्याला आलेले कटू अनुभव सुद्धा त्यांनी समर्थपणे पेलले परंतु कधी निराश होऊन नशापाणी केले नाही .काव्याची नशा आशा प्रकारे होती की सारं काही त्यामुळंच घडलं,नोकरी सोडून काव्यलेखन करून आपण स्वत:चे कुटूंब चांगल्या प्रकारे चालवू शकतो हा आत्मविश्वास घेऊन ते गीतलेखनाकडे वळले.आज १०० पेक्षा अधिक चित्रपटाला त्यांनी गाणी लिहीली असून पटकथा लेखन ही केले आहे. शंकर वाडेवाले दादा असा वारंवार उल्लेख करत करत ग्रामीण कवितेवर असलेले त्यांचे प्रेम शब्दाशब्दांमधून दिसून येत होते.जेवढी त्यांची गीतलेखनाची प्रतिभा विलक्षण आणि सच्चेपणाची आहे तेवढाच त्यांच्या वागण्या बोलण्यातून व्यक्त होणारा सच्चेपणा विलक्षण वाटतो.स्वत:ची आजी ओव्या गाऊन नवनिर्मीती करायची आणि याच संस्कारातून मी कविता लिहू लागलो.अन्यत:आमच्या घरात कवितेला स्थान नव्हते.शेतीत आईला मदत करत करत सर्व भावंडांचे शिक्षण केले.बहिणीच्या लग्नासाठी स्वत: चा काहीही विचार न करता साटे- लोटे लग्न करण्याचा प्रसंग ही त्यांनी बोलतांना सांगितला. असा हा प्रतिभावंत अस्संल ग्रामीण कवी गीतकार माणूस ज्याला विक्रम गोखलेसारख्या दिग्गंज कलाकाराने हॅट्सऑफ केले.खरोखरंच अतिशय मनस्वी कलावंताला भेटून आम्हाला एखाद्या उंच शिखरावर जाऊन दिव्य काही तरी कामगिरी केल्यासारखी अनुभूती आली तर
धन्यवाद!
शब्दांकन
*संतोष सेलूकर*
परभणी
७७०९५१५११०

READ AND LEAD

read and lead 

My name is --------.I am studing in 5 th standard

My school name is z.p.p.s. balsa  

My father is farmer .

My mother  is house wife.

---------- and -------- are my brothers and sisters.I  go  to  school  regularly.

There   is   a  dog .

The dog is running .

I  like to play with dog .

I  always  give  my biscuits  to dog .the dog barks and growl Dog  is male  and  bitch  is  female .its  young one  is puppy.

Listen  to  me.

  This  is my English book. 

I put my book in my school bag. I  read  my english  book  every day.

do you like  English ?

yes sir , yes  sir  I  always  like to   read   English.

Banana   is  very  sweet .     

I  like  sweet  fruits.

Fruits  have  very attractive  colours. it  has  nice taste also .

Please,  wash  the  fruits with  water   before eating. Always  eat   fresh  fruits .

Come  with me . I   will  show you  my   classroom.  This  is my classroom. This   is    a  black board.  this  is the  chair.  This  is a table. These  are  the  benches. These  are charts. We  decorates   our  classroom.we always  keep our   classroom   clean . 

We  are    boys . they  are girls. We  learn  together   and  play  together. We  always    take   care   of each  others. I  can  sing   a song.  I  can   dance. I   can  run very fast.  do   you  like  to dance ? yes  sir ,yes sir  I   like  to  dance.

जेव्हा साहेब येतात

जेव्हा साहेब येतात……….

सकाळची साधारण आकराची वेळ…..जिल्हा परिषद प्राथमिक शाळेचा परिसर…..अभ्यासात आणि कृती उपक्रमांत विद्यार्थी मग्न…… तर शिक्षक शिकविण्यात दंग….

एवढयात गावक-यांचा भला मोठा लोंढा एका जीपच्या मागे शाळेकडे येत होत.पाहता पाहता ती जीप माझ्याच वर्गाच्या दारात येऊन थांबली.जीपमधून सन्माननीय सिईओ  बी.पी.पृथ्वीराज साहेब खाली उतरले अन् थेट बाजूच्या सातवीच्या वर्गात गेले.सातवीचे वर्गशिक्षक भागाकाराचा सराव घेत होते.त्यांना बाजूला करत स्वत: सिईओ साहेबांनी खडू हातात घेऊन भागाकाराची काही उदाहरणे फळ्यावर लिहिली.त्यांची उदाहरणे फळ्यावर लिहिणे होत आहेत तो पर्यंतच काही चपळ विद्यार्थ्यांचे हात उत्तर सांगण्यासाठी वर सरसावलें. विद्यार्थ्यांची चपळाई पाहून सिईओ साहेबांची उत्सुकता वाढली.त्यांची अचूक उत्तरे पाहून साहेबांनी समाधान व्यक्त केले.

यानंतर साहेबांचा मोर्चा वळला तो माझ्या वर्गाकडे.एकाच खोलीत दोन वर्ग : तिसरा व चौथा. तिसरीची मुले इंग्रजी शब्दपटट्या वाचनाचा जोडीमध्ये सराव करत होती.तर चौथीची मुले इंग्रजीचा पाठ वाचण्यात दंग होती.वर्गात येताच साहेबांनी हिंदीमध्ये बोलण्यास सुरूवात केली. “कौनसी क्लास है ? क्या पढाई हो रही है ?” पण विद्यार्थ्यांकडून मात्र काहीच प्रतिसाद नाही.मग माझ्याच लक्षात आले की, हिंदी भाषा मुलांना काही समजत नाही.मी साहेबांना वर्गाची ओळख करून दिली.आणि मुले कोणता अभ्यास करत आहेत हे सांगितले.एवढयात माझी नजर वर्गाच्या खिडकीकडे गेली.माझ्या वर्गाचे चित्र कमीतकमी पंधरा ते वीस सेलफोन्सच्या कॅमे-याच्या चौकटीत बंदिस्त होत होते.मुलांच्याही नजरेतून ही गोष्ट सुटली नव्हती.चौथीच्या मुलांनी न अडखळता मायाज ड्रीम हा पाठ साहेबांना वाचून दाखवला.साहेबांचे गुड,.. नाईस असे कौतुक ऐकून मुलांचा आणि माझाही हुरूप वाढला.तिसरीच्या विद्यार्थ्यांनी कृतियुक्त इंग्रजीच्या कवितेचे सादरीकरण केले.कृतिमुळे इंग्रजी शब्दांचे अर्थ मुलांना समजले आहेत हे साहेंबांच्या लक्षात आले.त्यामुळे ऐकणा-या सर्वांवर ती कविता प्रभाव टाकून गेली.वर्गात फिरत असतांना साहेबांनी वेन्सडे चे कार्ड उचलले.आणि एका मुलाच्या हातात देऊन त्याला वाचावयास लावले.तो मुलगा अत्यंत लाजाळू, अबोल होता. पण एका झटक्यात त्यांने ते स्पेलींग मोठ्याने वाचले अन वेन्सडे म्हणून सांगितले.तेव्हा साहेबांनी त्याला दिलेली कौतुकाची थाप जणू काही आम्हा शिक्षकांनाच मिळाली होती.

माझ्या चौथीच्या वर्गात मोनिका नावाची मुलगी घरच्या परिस्थितीमुळे दोन वर्षाच्या आपल्या बहिणीला घेऊन दररोज शाळेत यायची.सामान्‌यत: शिक्षकांची मानसिकता अशी असते की दररोज लहान भावंडं सोबत शाळेत आणणा-या विद्यार्थ्यांस शिक्षक रागावतात. पण तिची बहीणही शाळेच्या वातावरणात छान रमली होती म्हणून मला मोनिकाला त्या मुलीला शाळेत आणू नको असे म्हणावेसे वाटत नव्हते शिवाय ती आमच्या वर्ग प्रक्रियेत छान प्रतिसादही देत होती. मोकळेपणाने वर्गात वावरत होती.ती दररोज वर्गातच झोपायची. आजही साहेब आले तेंव्हा ती वर्गात गाढ झोपलेली होती.आता तीला वर्गात झोपलेली पाहून साहेब   रागावतील या भितीने मी तिला बेंचवर पांधरून घालून झोपवले.पण वर्गात सगळीकडे फिरतांना साहेबांना ती झोपलेली दिसली.हा काय प्रकार आहे असे त्यांनी विचारल्यावर मोनिकाला शाळेत आपलया छोटया बहिणीला घेऊन येणे भागच आहे,जर तिने बहिणीला शाळेत आणले नाही तर मोनिकालाच बहिणीला सांभाळण्यासाठी घरी रहावे लागले असते. परिणामी ती शाळाबाह्य झाली असती.असे जेव्हा आम्ही साहेबांना सांगितले तेव्हा रागवायचे सोडून त्यांनी मुलीचे कौतुक केले की एवढी छोटी मुलगी दिवसभर आपल्या बहिणीला सांभाळून शाळा करते व अभ्यासही करते. त्या मुलीला शाळेत बसण्यास परवानगी देऊन शाळाबाह्य होण्यापासून वाचवले त्यामुळे शिक्षकांचे सुदधा साहेबांनी कौतुक केले.

जेव्हा साहेब येतात…….

तेव्हा विद्यार्थ्यांसह शिक्षकांचीही तारांबळ उडते.पण आमच्या शाळेतील सिईओ साहेंबांच्या भेटीचे हे अनमोल क्षण आमच्यातील उत्सुकता वाढवणारे व प्रेरणादायी ठरले.आता तर नेहमीच माझे विद्यार्थी असे विचारतात की आमचे मार्क पहायला सिईओ साहेब कधी येणार? आमच्या विद्यार्थ्यांसाठी व शाळेसाठी जेंव्हा साहेब येतात ते क्षण आनंददायी आणि प्रेरणादायी नक्कीच ठरले 

                                        सारिका काळवीट

                                        प्रा शिक्षक जि.प.प्रा.शा बलसा बु.

                                         ता. पूर्णा जि. परभणी 

                                         मो .8975722385

                                         इमेल.sarikakalwit@gmail.com 

उपसंपादक संतोष सेलूकर ,परभणी

7709515110

कशाला शोधताय विश्वास….?

कशाला शोधताय विश्वास….?
सद्यस्थिती पाहत असताना लोक  यंत्रासारखे बोलत -चालत आहे. जो तो आपलीच पोळी भाजण्याचा प्रयत्न करत आहे .आपल्याच स्वार्थी आणि आत्मकेंद्री विचाराशिवाय माणसांजवळ दुसरे काहीही नाही.गोरगरीबांचा विचार करण्यास कोणीच तयार नाही सर्व पैशाच्या मागे लागलेले दिसतात. आगळं वेगळं काही नसून  सर्व विनाशाच्या मागे पळत आहेत.मानवाच्या जीवनाचा सध्याच्या काळात काहीच विश्वास राहिला नाही.जातीपातीच्या नावाखाली नेते आपली पोळी भाजतात यात मात्र गोरगरीबांचे मरण होत आहे.यांच्या पोळीचा कोणीच विचार करत नाही.यांनी जगावं तर कसं आणि मरावं तर कसं.? कोण कोणाच्या तव्यावर आपली पोळी भाजून घेत आहे,कळतही नाही. गरीबीमुळे लोक साध्या साध्या आमिषाला बळी पडतात आणि मग त्यांचा केसाने गळा कापला जातो. या जगात सध्याच्या काळात विश्वास ठेवण्यासारखे काही उरले नाही. अहो साधी बाजारातील भाजी  किंवा फळे सुद्धा विश्वासाने खरेदी करू शकत नाही कारण ते कृत्रिम पिकवली आहेत की नैसर्गिक हे देखील व्यापारी विश्वासाने सांगत नाही . हे तर दूरच राहू द्या घरातल्या घरात भावाचा भावावर बापाचा लेकावर अजिबात विश्वास उरलेला नाही.पैशासाठी किंवा दौलतीसाठी जमीन ,जायदाद यासाठी भाऊ भावालाच मुलगा बापालाच विष देऊन मारू लागला आहे.यामुळे कुठेतरी असं वाटतं की विश्वास जिवंत राहिला आहे का?
अहो बायकोचा नवऱ्यावर देखील विश्वास नाही जर नवऱ्याच्या शर्टला कशाचा डाग लागला की बायकोला लगेचच वाटते की आपला नवरा कुठे तरी तोंड काळे करून आला .अशी अनेक उदाहरणे सांगण्यासारखी आहेत यावरून असे वाटते की विश्वास जिवंत आहे का..?
विश्वास….! विश्वास….!! विश्वास….!!!काय आहे हो या साडेतीन अक्षरी शब्दात जर हा शब्द पचला नाही तर नक्कीच पोटदुखी होणार. आणि एखाद्याचा दुसऱ्यावर असलेला विश्वास उडाला तर त्याच्या मागे या साडेतीन शब्दांची साडेसाती लागलीच म्हणून समजा.
हंsss....विश्वास दाखवताना सध्याच्या काळात विश्वास  कामापुरता वापरला जातो पुन्हा काम संपलं की विश्वास गेला उडत.या स्वार्थी दुनियेत कोणीच कोणाचं नाही.आणि तेव्हा असं वाटतंखरंच आहे का हो विश्वास.?आता कुणावरही विश्वास ठेवू नये असं वाटतं. कशाला ठेवावा कुणावर तरी विश्वास. फकत असावा स्वतःचा स्वतःवर विश्वास. नका ठेवू कोणावरही विश्वास. कारण जगात आहे सर्वत्र अविश्वास. कशाला शोधताय या कठोर दुनियेत विश्वास? शोधायच असेल तर स्वार्थ शोधा.शोधायच असेल तर अत्याचार शोध.शोधायचा असेल तर अविश्वास शोधा.कशाला शोधताय विश्वास?खरंच आहेत का  हो विश्वास ठेवावा असे दिवस? नाही, नाही खरंच नाही, विश्वास… कारण विश्वास  तर पानिपतच्या युद्धातच गेला  म्हणून मित्रहो म्हणतो, “कशाला शोधताय विश्वास……? कशाला शोधताय विश्वास….?”

                         श्री.नाब्दे शशिकांत नामदेव (सह-शिक्षक )
      सरस्वती विद्यालय पानगांव ता.रेणापूर जि.लातूर.
 मो.नं. ८०५५८५७९८१





उपसंपादक
संतोष सेलूकर परभणी

शिक्षण परिषदेतील सहभाग

सृजनशील शिक्षण ऑनलाईन परिषद दि 10 ते 12 जून 2020

#CCEFinland#Covid19#CreativeLockdown# GoCorona#गोकोरोना CCE फिनलँड व्दारे आयोजित आंतरराष्ट्रीय शिक्षण परिषदेचे आयोजन दि 10 ते 12 जून 2020 दरम्यान करण्यात आलेले होते. सृजनशील शिक्षण  असा अनोखा विषय घेऊन ही परिषदेचे आयोजन फिनलँड स्थित श्री हेरंब आणि शिरीन  कुलकर्णी यांनी स्थापन केलेल्या शिक्षण विषयात जगभरात नावाजलेल्या या संस्थेने केलेले होते.मला या परिषदेत सहभाग घेऊन माझा शोधनिबंध सादर करता आला.त्यामुळे माझा विषय जगाच्या एका मोठया व्यासपिठावर मांडण्याची संधी मला हेरंब सर यांच्यामुळे मिळाली त्यामुळे त्यांना धन्यवाद द्यायला पहिजे.मी परभणी सारख्या अतिशय ग्रामीण आणि प्रगत जगापासून खूप दूर असणा-या एका जिल्ह्यातून या परिषदेमध्ये सहभागी झालो होतो. जगभरातून अनेक शोधनिबंधक यांनी सहभाग घेतला होता.त्यांचे शिक्षण विषयक विचार या निमित्ताने ऐकण्यास मिळाले.जगात शिक्षण क्षेत्रात फिनलँड ने केवढी प्रगती केलेली आहे हे ऐकून खूप आनंद झाला.फिनलँड शिक्षण पध्दतीची ओळख झाली.आपणही या पध्दतीचा आपल्या क्षेत्रात वापर करावा असा ही विचार मनात आला.SISU बॉक्स पाहण्यात आला. नव्या शिक्षण पध्दतीचा अवलंब करण्यास प्रत्येकास आवडते त्याप्रमाणे माझे ही झाले.आपणही या संस्थेसोबत काही उपक्रम आपल्या शाळेत राबवावे असेही वाटले. परिषदेत अनेक मान्यवर यांचे विचार आवडले.प्रवीण दवणे, गानू सर, सुनंदन लेले सर, श्रुतीताई पानसे मॅडम, वनिता पटवर्धन मॅडम, मनशक्ती केंद्रांचे श्री प्रमोदभाई, सरदेशमुख सर, नावलेकर मॅडम, काळपांडे सर, प्रशांत जोशी,डॉ रेवती नामजोशी, विवेक सर या सर्व आपल्या क्षेत्रात यश संपादित केलेल्या मंडळीचे शिक्षणासंबधीचे विचार आणि त्यांचे कार्य भारावून सोडणारे होते. धनिका मॅडम,शिरीन मॅडम आणि हेरंब सर यांनी वेळोवेळी अगदी स्क्रीनवर आपण कसे स्पष्ट दिसायला पहिजे व कसे व्यक्त व्हायला पाहिजे याबाबत खूप व्यवस्थित मार्गदर्शन केल्यामुळेच आम्हाला ही शिक्षण परिषद अटेन्ड करता आली.

एका यशस्वी आणि ज्यामधून मला खूप काही शिकायला मिळाले अशा परिषदेला उपस्थित राहिल्याचा आनंद मिळाला

धन्यवाद

संतोष सेलूकर

7709515110

Santosh.selukar@gmail.com